Niedzica

Niedzica to dość duża, licząca przeszło półtora tysiąca mieszkańców wieś położona nad Jeziorem Czorsztyńskim, u stóp Pienin Spiskich.

Centrum wsi ma zwarta zabudowę, charakterystyczną dla wsi i miasteczek spiskich, z rynkiem o kształcie wrzeciona i stojącym przy nim kościołem. W miejscach bardziej oddalonych od centrum zabudowa przechodzi w ulicówkę. 

Historia wsi sięga początków XIII wieku, kiedy została lokowana za zgodą króla węgierskiego Andrzeja II przez spiskiego komesa Rudgera z Tyrolu. O przeszło sto lat późniejszy jest zapis mówiący o sprzedaży terenów wsi „Nisicz” Janowi Berzeviczy. Od tego mniej więcej czasu patronat nad tutejszym kościołem otrzymali mnisi z położonego po drugiej stronie Dunajca Czerwonego Klasztoru. Niedzica dzieliła burzliwe losy pogranicznego Spiszu, przechodząc często z rąk polskich do węgierskich i z powrotem. W końcu XVI wieku, kiedy Jan Łaski sprzedawał Niedzicę węgierskim Horvathom mówi się już o istnieniu miasta. Jego dzieje związane były nierozerwalnie z leżącym niedaleko zamkiem. Kolejni jego właściciele utrzymywali, często znacznie je zaostrzając, obowiązki pańszczyźniane. Było o do tego stopnia zachowawcze działanie, że jeszcze w okresie międzywojennym w Niedzicy funkcjonowała pańszczyzna na zasadach sprzed 1848 roku. 

Niedzica zaczęła stawać się popularną w początkach XIX wieku. Stała się ważnym przystankiem na drodze w Tatry, a jej urodę docenili i spopularyzowali miedzy innymi Seweryn Goszczyński czy Stanisław Staszic.

W XIX wieku stała się też Niedzica dużym skupiskiem ludności żydowskiej. Pozostałością po niej jest znajdujący się na obrzeżach wsi cmentarz.

Dziś Niedzica to przede wszystkim miejscowość wypoczynkowa, letniskowa i turystyczna. Jest dobra bazą noclegową i wypadową do wędrówek po Pieninach i Spiszu. Sama w sobie jest także bardzo atrakcyjna – bliskość zamku i zapory na Dunajcu, lokalne zabytki jak XIV wieczny kościół św. Bartłomieja, jedyny w Polsce piętrowy spichlerz z murowaną piwnicą czy zabytkowe kapliczki a także możliwość odbywania wycieczek pieszych czy rejsów po Jeziorze Czorsztyńskim sprawiają, że każdy turysta może tu znaleźć coś dla siebie.